Tìm hiểu về Án lệ và việc áp dụng trong quá trình giải quyết vụ việc
Đăng lúc: Thứ tư - 02/05/2018 05:15 - Người đăng bài viết: Vũ Văn Toàn
Tìm hiểu về Án lệ và việc áp dụng trong quá trình giải quyết vụ việc. Tôi nghe nói tới đây tòa án sẽ áp dụng án lệ trong xét xử. Cho tôi hỏi án lệ là gì, khác gì án kinh tế, án dân sự?
Việc áp dụng án lệ trong quá trình giải quyết vụ việc là một bước tiến mới trong quá trình cải cách tư pháp của Đảng và Nhà nước ta. Việc áp dụng án lệ trong xét xử nhằm đảm bảo được sự công bằng và khách quan trong quá trình giải quyết vụ việc. Chính vì vậy, ngày 6/4/2016 Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đã công bố 6 án lệ sau khi đã được Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao lựa chọn, thông qua. Đây cũng là những án lệ đầu tiên kể từ trước tới nay và được thừa nhận là nguồn của pháp luật.
Theo quy định tại Điều 1 của Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP ngày 28/10/2015 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thì án lệ được hiểu như sau:
Án lệ là những lập luận, phán quyết trong bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án về một vụ việc cụ thể được Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao lựa chọn và được Chánh án Toà án nhân dân tối cao công bố là án lệ để các Toà án nghiên cứu, áp dụng trong xét xử.
Việc áp dụng án lệ trong xét xử phải thực hiện đúng nguyên tắc được quy định tại Điều 8 của Nghị quyết nêu trên, cụ thể như sau:
- Án lệ được nghiên cứu, áp dụng trong xét xử sau 45 ngày kể từ ngày công bố hoặc được ghi trong quyết định công bố án lệ của Chánh án Toà án nhân dân tối cao.
- Khi xét xử, Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân phải nghiên cứu, áp dụng án lệ để giải quyết các vụ việc tương tự, bảo đảm những vụ việc có tình tiết, sự kiện pháp lý giống nhau phải được giải quyết như nhau. Trường hợp áp dụng án lệ thì số bản án, quyết định của Toà án có chứa đựng án lệ, tính chất, tình tiết vụ việc tương tự được nêu trong án lệ và tính chất, tình tiết vụ việc đang được giải quyết, vấn đề pháp lý trong án lệ phải được viện dẫn, phân tích, làm rõ trong bản án, quyết định của Toà án; trường hợp không áp dụng án lệ thì phải phân tích, lập luận, nêu rõ lý do trong bản án, quyết định của Toà án.
Như vậy, khi giải quyết vụ việc, Hội đồng xét xử phải nghiên cứu xem vụ việc mình đang giải quyết và những án lệ đã được công bố có tình tiết, sự kiện, vấn đề pháp lý có tương tự giống nhau hay không để áp dụng án lệ giải quyết vụ việc đó. Trường hợp áp dụng án lệ thì trong bản án, quyết định thẩm phán phải chỉ rõ tính chất, tình tiết vụ việc mình đang giải quyết tương tự với tính chất, tình tiết vụ việc trong án lệ. Nếu không áp dụng thì thẩm phán phải chứng minh tình tiết trong vụ việc đang giải quyết khác với tình tiết trong án lệ. Nếu không chứng minh được mà vẫn không chịu áp dụng án lệ thì bản án sẽ bị hủy.
Nếu vụ việc đang giải quyết giống án lệ nhưng chứng minh được nếu áp dụng án lệ sẽ không đúng do có sự chuyển biến, thay đổi về pháp luật hiện hành thì bản án sẽ không bị hủy và có thể được công nhận là án lệ để thay thế cho án lệ cũ.
Theo quy định tại Điều 1 của Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP ngày 28/10/2015 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thì án lệ được hiểu như sau:
Án lệ là những lập luận, phán quyết trong bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án về một vụ việc cụ thể được Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao lựa chọn và được Chánh án Toà án nhân dân tối cao công bố là án lệ để các Toà án nghiên cứu, áp dụng trong xét xử.
Việc áp dụng án lệ trong xét xử phải thực hiện đúng nguyên tắc được quy định tại Điều 8 của Nghị quyết nêu trên, cụ thể như sau:
- Án lệ được nghiên cứu, áp dụng trong xét xử sau 45 ngày kể từ ngày công bố hoặc được ghi trong quyết định công bố án lệ của Chánh án Toà án nhân dân tối cao.
- Khi xét xử, Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân phải nghiên cứu, áp dụng án lệ để giải quyết các vụ việc tương tự, bảo đảm những vụ việc có tình tiết, sự kiện pháp lý giống nhau phải được giải quyết như nhau. Trường hợp áp dụng án lệ thì số bản án, quyết định của Toà án có chứa đựng án lệ, tính chất, tình tiết vụ việc tương tự được nêu trong án lệ và tính chất, tình tiết vụ việc đang được giải quyết, vấn đề pháp lý trong án lệ phải được viện dẫn, phân tích, làm rõ trong bản án, quyết định của Toà án; trường hợp không áp dụng án lệ thì phải phân tích, lập luận, nêu rõ lý do trong bản án, quyết định của Toà án.
Như vậy, khi giải quyết vụ việc, Hội đồng xét xử phải nghiên cứu xem vụ việc mình đang giải quyết và những án lệ đã được công bố có tình tiết, sự kiện, vấn đề pháp lý có tương tự giống nhau hay không để áp dụng án lệ giải quyết vụ việc đó. Trường hợp áp dụng án lệ thì trong bản án, quyết định thẩm phán phải chỉ rõ tính chất, tình tiết vụ việc mình đang giải quyết tương tự với tính chất, tình tiết vụ việc trong án lệ. Nếu không áp dụng thì thẩm phán phải chứng minh tình tiết trong vụ việc đang giải quyết khác với tình tiết trong án lệ. Nếu không chứng minh được mà vẫn không chịu áp dụng án lệ thì bản án sẽ bị hủy.
Nếu vụ việc đang giải quyết giống án lệ nhưng chứng minh được nếu áp dụng án lệ sẽ không đúng do có sự chuyển biến, thay đổi về pháp luật hiện hành thì bản án sẽ không bị hủy và có thể được công nhận là án lệ để thay thế cho án lệ cũ.
HÃY GỌI 1900 6280
ĐỂ NGHE LUẬT SƯ TƯ VẤN
Nội dung tư vấn trên website chỉ mang tính tham khảo, cần Luật sư tư vấn chi tiết quý khách vui lòng gọi 1900 6280
Những tin mới hơn
- Kiện công ty điện lực gây thiệt hại do cắt điện không báo trước (08/05/2018)
- Phải làm gì khi vụ án hình sự chậm giải quyết theo quy định? (08/05/2018)
- Nhờ luật sư bảo vệ vụ án hình sự giết nguời với chi phí bao nhiêu? (10/05/2018)
- Giải quyết vụ án phạm tội ở hai nơi khác nhau thì xét xử thế nào? (10/05/2018)
- Tòa gửi giấy triệu tập để giải quyết khi đã nộp đơn kiện gần 10 năm thì phải làm sao? (08/05/2018)
- Khởi kiện vì website và logo của công ty bị nhái làm giả gây nhầm lẫn (07/05/2018)
- Những lưu ý trước khi thực hiện thủ tục khởi kiện kiện dân sự (04/05/2018)
- Chia tài sản nhà đất được bố mẹ chồng tặng cho chưa sang tên khi ly hôn (04/05/2018)
- Tòa án gia đình và người chưa thành niên giải quyết những án gì? (05/05/2018)
- Giá đền bù khi nhà nước thu hồi đất không thỏa đáng thì làm thế nào? (03/05/2018)
Những tin cũ hơn
- Chi nhánh ký hợp đồng thì khởi kiện tại địa chỉ công ty hay địa chỉ chi nhánh (02/05/2018)
- Phải thông báo cho người bị kiện trước khi khởi kiện có đúng không? (01/05/2018)
- Ly hôn đơn phương khi chồng đi xuất khẩu lao động biệt tích thì làm thế nào? (30/04/2018)
- Kiện đòi bồi thường hợp đồng đối với chủ đầu tư chậm bàn giao nhà (29/04/2018)
- Làm cách nào để đơn phương ly hôn khi bị giữ hết giấy tờ bản gốc (29/04/2018)
- Phát hiện tài sản mới có được yêu cầu chia khi đã ly hôn không? (29/04/2018)
- Vợ đòi tiền và tài sản gửi về nhà cho chồng khi đi xuất khẩu lao động (28/04/2018)
- Hủy đơn kiện đã gửi tòa án bằng cách rút đơn khởi kiện có được không? (24/04/2018)
- Toà án không được từ chối xử lý vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật (24/04/2018)
- Cây xăng gian lận thì làm thế nào để bảo vệ quyền lợi của mình? (23/04/2018)
Trước hết Công ty Luật Bách Dương xin gửi tới quý khách hàng lời chào trân trọng nhất!Với khẩu hiệu "An toàn pháp lý - Nền tảng thành công!" Trong quá trình hoạt động chúng tôi đã nhận được nhiều sự tin tưởng từ các quý khách hàng trên phạm vi cả nước. Tuy nhiên một số thông tin chi tiết và các loại hình dịch vụ pháp lý được Công ty chúng tôi cung cấp thì không phải khách hàng nào cũng biết đến,...
Chi tiết
Luật này quy định nguyên tắc, trình tự, thủ tục thi hành bản án, quyết định dân sự, hình phạt tiền, tịch thu tài sản, truy thu tiền, tài sản thu lợi bất chính, xử lý vật chứng, tài sản, án phí và quyết định dân sự trong bản án,...
Mẫu Văn Bản
-
Đơn thay đổi ý kiến không đồng ý với kết quả hòa giải của tòa án
-
Mẫu Đơn khởi kiện Đòi tiền đặt cọc thuê nhà
-
Đơn xin ly hôn thuận tình có yếu tố nước ngoài
-
Đơn kiện đòi tiền nợ theo hợp đồng
-
Đơn kiện đòi tài sản và quyền kinh doanh theo giấy phép
-
Đơn kiện đòi tài sản đã cho mượn.
-
Đơn kiện đòi quyền sử dụng đất
-
Đơn kiện đòi nợ theo xác nhận công nợ
-
Đơn kiện đòi lại di sản thừa kế
-
Đơn đề nghị công nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất